Smoesjes gebruiken: waarom doen we het?

Smoesjes gebruiken: waarom doen we het? Mensen gebruiken smoesjes om verschillende redenen, meestal om ongemakkelijke situaties te vermijden of negatieve gevolgen te voorkomen. In dit artikel bespreek ik een paar veelvoorkomende redenen. Lees snel verder! 1. Om problemen te vermijden Het gebruik van smoesjes om problemen te vermijden ontstaat vaak uit de wens om negatieve gevolgen te vermijden, zoals kritiek, straf, of om anderen teleur te stellen. Mensen willen vaak niet geconfronteerd worden met ongemakkelijke situaties waarin ze zich moeten verantwoorden of waarin ze moeten uitleggen waarom iets niet goed is gegaan. Voorbeeldsituatie Bijvoorbeeld, als iemand iets niet afmaakt op het werk of op school, kan diegene een smoes verzinnen om te voorkomen dat ze worden bekritiseerd door hun baas of docent. In plaats van te zeggen "Ik heb het niet goed gepland" of "Ik heb het niet gedaan omdat ik lui was", zegt iemand misschien "Mijn computer viel uit" of "Ik had last van persoonlijke problemen". Zo vermijden ze de echte reden, omdat ze bang zijn voor de kritiek of de gevolgen die het zou kunnen hebben. Angst voor afwijzing Ook de angst voor afwijzing speelt een rol. Mensen willen vaak goedkeuring en waardering van anderen, en de gedachte dat ze kritiek zouden krijgen kan hen ongemakkelijk maken. Het kan voelen als een persoonlijke aanval, zelfs als het gaat om een klein probleem. Om dat te voorkomen, kiezen ze ervoor om een smoes te gebruiken, zodat ze niet in de positie komen waarin ze zich moeten verantwoorden. 2. Beschermen van gevoelens Wanneer mensen een smoes gebruiken om de gevoelens van een ander te beschermen, doen ze dat vaak om een ongemakkelijke of pijnlijke situatie te vermijden. Het doel is om de ander niet te kwetsen of teleur te stellen door de echte reden voor hun gedrag of beslissing te geven, die misschien als hard of afwijzend overkomt. In plaats van eerlijk te zijn, kiezen ze voor een smoes die minder kwetsend is en de gevoelens van de ander niet beschadigt. Voorbeeldsituaties Stel je voor dat iemand je uitnodigt om samen iets te doen, maar je hebt eigenlijk geen zin om af te spreken. Als je zegt: "Ik heb geen zin om te komen," kan dat de ander teleurstellen of zelfs pijn doen, vooral als ze echt graag tijd met je willen doorbrengen. Om die reden zou je in plaats daarvan een smoes kunnen gebruiken, zoals: "Sorry, ik ben echt te moe". Dit is een sociaal acceptabele manier om af te zeggen zonder dat de ander zich afgewezen voelt. Het voorkomt een directe confrontatie en maakt de situatie minder ongemakkelijk. Een ander voorbeeld is als je niet wilt deelnemen aan een sociale bijeenkomst, zoals een feestje of een familiebijeenkomst. In plaats van te zeggen "Ik wil niet komen", kun je iets zeggen zoals: "Ik heb het erg druk met werk of studie". Door dit te zeggen, geef je een reden die minder persoonlijk is en geen schade toebrengt aan de relatie. Je wilt niet dat de ander denkt dat je hen niet leuk vindt, maar je zoekt een manier om het minder pijnlijk te maken. In dit soort gevallen ligt de motivatie dus in het behouden van de relatie en het beschermen van de ander tegen negatieve gevoelens. Mensen willen soms niet de harde waarheid vertellen, omdat ze bang zijn dat dit kan leiden tot conflicten, verdriet of onzekerheid bij de ander. 3. Sociale druk vermijden Mensen gebruiken vaak smoesjes om sociale druk te vermijden, vooral wanneer ze geen zin hebben om uitleg te geven of een discussie te voeren. Het kan ongemakkelijk zijn om een gedetailleerde uitleg te geven over je keuzes, vooral als je denkt dat dit de ander zou kunnen kwetsen of verwarren. Een smoes maakt het makkelijker om snel uit de situatie te stappen zonder verdere vragen. Voorbeeldsituatie Bijvoorbeeld, als iemand je uitnodigt voor een activiteit en je wilt niet gaan, kun je zeggen: "Ik heb andere plannen" in plaats van te zeggen dat je gewoon geen zin hebt. Dit voorkomt dat je verder moet uitleggen waarom je niet wilt deelnemen en bespaart je tijd en energie. Soms willen mensen ook geen persoonlijke grenzen overschrijden door uit te leggen waarom ze iets wel of niet willen doen. In plaats van in discussie te gaan, kiezen ze voor een smoes om de sociale harmonie te behouden en ongemakkelijke gesprekken te vermijden. 4. Zelfbeeld beschermen Mensen gebruiken smoesjes vaak om hun zelfbeeld te beschermen, vooral als ze bang zijn dat ze als lui, onbetrouwbaar of ongeïnteresseerd overkomen. Ze willen niet dat anderen een negatieve indruk van hen krijgen, dus bedenken ze een smoes die de situatie minder problematisch maakt. Dit helpt hen om zich beter te voelen over hun keuzes, zonder dat ze zich hoeven te verantwoorden voor hun gedrag. Voorbeeldsituatie Als iemand zijn werk niet op tijd heeft afgemaakt, kan hij zeggen: "Ik had technische problemen", in plaats van te bekennen dat hij niet goed gepland heeft of zijn taak uitgesteld heeft. Zo vermijden ze de indruk dat ze niet hard genoeg gewerkt hebben, terwijl ze toch hun verantwoordelijkheid nemen door een verzachtende verklaring te geven. Deze smoesjes dienen ook om relaties te beschermen. Mensen willen niet dat anderen denken dat ze ongeïnteresseerd zijn of iemand willen kwetsen. In plaats van eerlijk te zeggen dat ze geen zin hebben om af te spreken, gebruiken ze vaak een smoes zoals: "Ik ben te moe", om te voorkomen dat de ander zich afgewezen voelt. Het helpt hen om een positieve indruk te behouden, zonder in een ongemakkelijke situatie terecht te komen. 5. Uit onzekerheid of angst Soms gebruiken mensen een smoes uit onzekerheid of angst, omdat ze bang zijn voor de reactie van de ander. Ze vrezen dat het geven van de echte reden tot conflicten of negatieve emoties kan leiden. In plaats van eerlijk te zijn, kiezen ze ervoor om een smoes te gebruiken die hen beschermt tegen de mogelijke gevolgen van de waarheid. Voorbeeldsituatie Bijvoorbeeld, als iemand niet wil deelnemen aan een groepsactiviteit, kan hij zeggen: "Ik ben te moe", omdat hij bang is dat de echte reden (zoals dat hij zich ongemakkelijk voelt in de groep) de ander kan kwetsen of de relatie kan belasten. De angst om afgewezen of verkeerd begrepen te worden speelt hierbij een grote rol. Deze angst voor de reactie van anderen kan ook voortkomen uit de wens om de ander niet te teleurstellen of om sociale afwijzing te vermijden. Het vermijden van de waarheid kan dus een manier zijn om conflicten en ongemakkelijke gesprekken uit de weg te gaan, vooral als iemand niet het vertrouwen heeft om de situatie openlijk aan te pakken. Wanneer gebruiken we vaak smoesjes? Mensen gebruiken smoesjes in allerlei situaties, meestal om zichzelf of anderen uit een ongemakkelijke positie te halen. Hieronder bespreek ik een aantal veelvoorkomende situaties waarin mensen smoesjes gebruiken! 1. Afzeggen van een afspraak Mensen geven vaak smoesjes om een afspraak te vermijden zonder de ander te kwetsen. Denk aan:

"Sorry, ik ben ziek geworden, dus ik kan niet komen” of "Ik moet echt iets voor mijn werk afronden, ik moet het helaas afzeggen." (terwijl je eigenlijk gewoon geen zin hebt)

2. Werk of school Soms geven mensen smoesjes om zich niet aan verplichtingen te houden of om zich te verontschuldigen voor een fout. Bijvoorbeeld:

"Mijn wekker ging niet af, daarom ben ik te laat." (terwijl je eigenlijk gewoon geslapen hebt)
"Ik heb het rapport niet afgemaakt omdat ik last had van een technische storing." (terwijl je het gewoon vergeten was)

3. Sociale verplichtingen Mensen gebruiken smoesjes om zich te verstoppen voor sociale verplichtingen waar ze geen zin in hebben. Zoals:

"Ik heb al iets gepland voor die dag, ik kan niet mee naar het feestje." (terwijl je eigenlijk liever thuis wilt blijven) -"Mijn ouders hebben hulp nodig, dus ik moet naar huis." (terwijl je liever ergens anders bent)

4. Verantwoordelijkheid ontwijken Smoesjes kunnen worden gebruikt om verantwoordelijkheid te ontlopen voor iets wat men niet wil doen. Bijvoorbeeld:

"Mijn computer werkt niet goed, dus ik kon het rapport niet afmaken." (terwijl je gewoon geen tijd hebt besteed aan de taak)
"Ik ben mijn sleutels kwijtgeraakt, ik kan je niet helpen." (terwijl je gewoon geen zin hebt om te helpen)

5. Gewetensproblemen of ongemakkelijkheid Soms gebruiken mensen smoesjes om een gevoel van schuld of ongemak te verbergen. Bijvoorbeeld:

"Sorry, ik ben te moe om te praten, ik heb een zware dag gehad." (terwijl ze eigenlijk liever geen gesprek willen voeren)
"Mijn telefoon viel uit, sorry dat ik je niet geantwoord heb." (terwijl ze eigenlijk gewoon geen zin hadden om te reageren)

6. Romantische situaties Bij romantische of persoonlijke relaties kunnen smoesjes worden gebruikt om eerlijkheid te vermijden.

"Ik ben druk met werk, sorry dat ik niet kan afspreken." (terwijl iemand eigenlijk geen interesse heeft in de relatie)
"Ik heb geen zin om uit te gaan, ik voel me niet lekker." (terwijl het gewoon niet het juiste moment is voor hen)

7. Verontschuldigen voor een misstap Smoesjes worden ook gebruikt om te verklaren waarom iets verkeerd is gegaan. Bijvoorbeeld:

"Sorry, ik vergat het, maar ik had echt een drukke week." (terwijl de persoon het gewoon niet belangrijk genoeg vond om te doen)
"Mijn internet viel uit, daarom ben ik niet op tijd met de e-mail." (terwijl de persoon misschien gewoon te laat was)

Smoesjes kunnen dus in allerlei situaties worden gebruikt, van het vermijden van sociale verplichtingen tot het verbergen van ongemakkelijke waarheden. Is het erg om smoesjes te gebruiken? Het hangt ervan af! Als je een smoes gebruikt om iemand geen pijn te doen of een ongemakkelijke situatie te vermijden, kan dat begrijpelijk zijn. Maar als het bedoeld is om iemand te misleiden of jezelf uit de verantwoordelijkheid te praten, dan kan het problematisch zijn.

Aanbevolen artikelen

Waarom hebben mensen angst om te bellen?

Gereserveerde houding hebben: wat houdt het precies in?

Waarom hou ik zoveel rekening met anderen?