Jezelf durven zijn: waarom is het zo lastig?
Misschien durf je jezelf niet te zijn in situaties wanneer je bang bent voor afwijzing, zoals op school, je werk, in je familie of bij vrienden. Je voelt de druk om aan verwachtingen te voldoen, dus je zegt niet altijd wat je echt denkt, lacht mee terwijl je het niet grappig vindt, of doet dingen die eigenlijk niet bij je passen. Dit kan je onzeker, gespannen of zelfs een beetje eenzaam laten voelen, omdat het lijkt alsof niemand je écht kent. Maar waarom durf je eigenlijk niet jezelf te zijn? En hoe kun je hieraan werken? Dat leg ik uit in dit artikel. Lees snel verder!
1. Vanwege een angst voor afwijzing
Veel mensen hebben een diepgewortelde angst om niet geaccepteerd of geliefd te worden als ze zichzelf helemaal laten zien. Dit komt vaak voort uit ervaringen in het verleden waarin je misschien bent afgewezen, belachelijk gemaakt of genegeerd toen je jezelf probeerde te zijn. Daardoor leer je (vaak onbewust) om je aan te passen aan wat anderen willen zien, zodat je erbij hoort en niet buitengesloten wordt.
2. Je bent perfectionistisch
Soms denk je dat je pas ‘goed genoeg’ bent als je aan een bepaalde standaard voldoet. Dit kan ervoor zorgen dat je jezelf censureert of probeert een ‘perfecte’ versie van jezelf te laten zien. Je bent dan minder geneigd om je kwetsbaar op te stellen of fouten te maken, omdat je bang bent dat anderen je zullen bekritiseren. Lees hier meer over in het artikel "Waarom ben ik perfectionistisch?".
3. Vanuit je opvoeding en omgeving
De manier waarop je bent opgegroeid speelt een grote rol in hoe vrij je je voelt om jezelf te zijn. Als je bijvoorbeeld ouders of leraren had die bepaalde gedragingen goedkeurden en andere afkeurden, kan het zijn dat je hebt geleerd om je natuurlijke zelf te onderdrukken. Misschien kreeg je als kind complimenten als je beleefd en rustig was, maar werd je bekritiseerd als je druk of emotioneel was. Dit soort patronen kunnen je later in het leven onzeker maken over wie je werkelijk bent.
4. Door weinig zelfvertrouwen
Als je niet zeker weet wie je bent of als je twijfelt aan je eigenwaarde, kan het lastig zijn om jezelf te laten zien. Je kunt dan geneigd zijn om je aan te passen aan anderen, zodat je meer geaccepteerd wordt. Misschien vergelijk je jezelf vaak met anderen en voel je je nooit ‘goed genoeg’.
5. Vanwege sociale druk en verwachtingen
In onze maatschappij worden we constant blootgesteld aan beelden van hoe we ‘zouden moeten zijn’. Dit gebeurt via social media, maar ook via familie, vrienden en collega’s. Als je ziet dat anderen succesvol, knap of gelukkig lijken, kun je het gevoel krijgen dat je ook aan dat beeld moet voldoen. Dit kan ervoor zorgen dat je een façade opzet en je niet durft te laten zien zoals je echt bent.
6. Door trauma of negatieve ervaringen
Soms zijn er specifieke gebeurtenissen geweest in je leven die ervoor zorgen dat je jezelf niet durft te zijn. Misschien ben je gepest, heb je je ooit enorm afgewezen gevoeld, of heb je meegemaakt dat anderen je niet serieus namen toen je jezelf uitte. Dit kan leiden tot een beschermingsmechanisme waarbij je jezelf ‘verbergt’ om pijn of afwijzing te voorkomen.
Hoe kun je hiermee om leren gaan?
Als je jezelf hierin herkent, betekent het niet dat je voor altijd vastzit in dit patroon. Er zijn manieren om stap voor stap dichter bij je ware zelf te komen. Ik bespreek ze hieronder!
1. Vergroot je zelfbewustzijn
Probeer op te merken wanneer en waarom je je aanpast aan anderen. Stel jezelf de vraag: "Doe ik dit omdat ik het écht wil, of omdat ik bang ben voor wat anderen denken?"
2. Oefen om jezelf te accepteren
Besef dat je waardevol bent zoals je bent. Je hoeft niet perfect te zijn om geliefd en geaccepteerd te worden.
3. Neem kleine stapjes
Begin met kleine momenten waarin je jezelf laat zien, bijvoorbeeld door eerlijk je mening te geven of iets te delen wat voor jou belangrijk is.
4. Probeer om te gaan met angst voor afwijzing
Het is normaal om bang te zijn voor wat anderen denken, maar onthoud dat niet iedereen je hoeft te waarderen. De juiste mensen zullen je accepteren zoals je bent.
5. Omring jezelf met mensen die je steunen
Zoek vrienden of gemeenschappen waar je je veilig voelt en waar je jezelf kunt zijn zonder oordeel.
Het kost tijd om volledig jezelf te durven zijn, vooral als je gewend bent je aan te passen aan anderen. Stap voor stap, door kleine momenten van eerlijkheid en zelfacceptatie, leer je dat je goed bent zoals je bent.
